จากเรื่องราวที่ผ่านมา โทริเดาว่าทุกคนในน่าจะพอทราบแล้วว่ามีซิปอะไร แบบไหนบ้าง ไม่ว่าจะซิปไนลอน ซิปโลหะ ซิปพลาสติก ซิปซ่อน แต่ทุกคนเคยนึกสงสัยไหมคะว่า ก่อนจะมาเป็นซิปเส้นๆแบบที่เราเห็นกันอยู่ วัสดุดั้งเดิมที่เรานำมาใช้ผลิตนั้น คืออะไร มีหน้าตาอย่างไรกันบ้าง วันนี้โทริจะนำมาแสดงให้ดูกันค่ะ
เริ่มจากส่วนประกอบที่เราเห็นได้ชัดๆ เลยก็คือผ้าซิป ผ้าซิปที่เราเห็นเป็นเส้นใยมาทอๆกันนั้น ผลิตมาจาก ‘โพลีเอสเตอร์’ โดยที่ต้นกำเนิดของมันเกิดจากการทำปฎิกิริยาสังเคราะห์สารขึ้นจนได้ผลิตภัณฑ์เบื้องต้นคือ เม็ดโพลีเอสเตอร์ (Polyester Chips) ซึ่งสิ่งนี้จะนำไปใช้เป็นพื้นฐานของวัสดุอื่นๆ อีกมากมาย ทั้งเสื้อผ้า ยางรถยนต์ เข็มขัด ซ่อนอยู่โครงสร้างต่างๆ เพื่อให้คุณสมบัติแข็งแรงและยืดหยุ่น และนอกจากนี้โพลีเอสเตอร์ก็ยังมีหลายเกรด แล้วแต่การผลิตสำหรับนำไปใช้ เช่น โพลีเอสเตอร์เกรดขวดพลาสติก ก็จะออกแบบในรูปแบบใส เป็นต้น
เม็ดโพลีเอสเตอร์ที่เราใช้ก็จะเป็นเกรดสำหรับทำผ้า ก็จะมีการนำไปผลิตหลอมและทำออกมาเป็น เส้นใยโพลีเอสเตอร์ เป็นเส้นเล็กๆ ออกมาเป็น ‘ด้าย’ และต่อจากนั้นเราก็จะนำตัวเส้นด้ายนี้ ไปทอเป็นผ้าซิปอีกทีหนึ่ง ซึ่งซิปในแต่ละรูปแบบก็จะมีรูปแบบการทอที่ต่างกันไป ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติการใช้งานที่ต้องการ เช่นทอขัดหนาละเอียดสำหรับซิปพลาสติก ทอให้บางยืดหยุ่นสำหรับซิปซ่อน และนอกจากนี้ยังแตกต่างกันไปด้วยลักษณะเฉพาะตัวของแต่ละโรงงาน อีกด้วย
นอกจากโพลีเอสเตอร์จะนำไปใช้ทำผ้าซิปแล้ว ยังนำไปผลิตเป็น ‘ฟันซิป’ ในซิปไนลอน ซิปซ่อนอีกด้วย โพลีเอสเตอร์ที่นำไปใช้ผลิตเป็นฟันซิป จะถูกผ่านกระบวนการให้กลายเป็น ‘เส้นใยโมโนโพลีเอสเตอร์’ ( Polyester Monofilament) ที่ออกมาหน้าตาแบบที่เราเรียกว่า เส้นเอ็น นั่นเอง
ส่วนในซิปพลาสติก ฟันซิปที่เห็นว่าทำมาจากพลาสติกนั้นกลับไม่ใช่ โพลีเอสเตอร์ แต่เป็น ‘ดูราคอน’ (Duracon) ที่เป็นพลาสติกโพลิเมอร์อีกหนึ่งชนิดที่หน้าตาอาจจะคล้ายคลึงกัน แต่ในด้านคุณสมบัติดูราคอนจะให้ความแข็งเหนียว ทนทานมากกว่า โพลีเอสเตอร์ ที่สำคัญคือทนต่อสภาวะอากาศ อุณภมิสูงและต่ำมากกว่า นั่นคือสาเหตุที่ในประเทศแถบขั้วโลกจะใช้ซิปพลาสติกที่มีดูราคอนเป็นส่วนประกอบนี้มากกว่า (ซิปไนลอนทั่วไปจะเสียรูปจากอุณภูมิติดลบได้)
ส่วนซิปโลหะ วัสดุฟันก็จะทำจากโลหะตามชื่อ แต่ในด้านการผลิตฟันซิป เราจะใช้ลวดโลหะแบน ในการติดตั้งฟันซิปลงไปอย่างที่เห็นในปัจจุบัน ลวดโลหะต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นทองเหลือง ทองแดง หรืออลูมิเนียม จะถูกรัดให้แบนเป็นม้วนยาว และนำมาเข้าเครื่องรีด-ตัด-ประกบ ลงบนผ้า ซึ่งในการตัดเราก็จะใช้ใบมีดเหล็กขึ้นรูปในการตัดฟันซิปโลหะออกมา
สุดท้าย ในส่วนป้ายซิป-หัวซิป วัสดุหลักส่วนมากที่ใช้ เราจะใช้สังกะสีในการทำ เนื่องจากเป็นโลหะที่มีคุณสมบัติเหมาะสม คือ หลอมและขึ้นรูปง่าย เซ็ตตัวไว และราคาไม่สูงมากเมื่อเทียบโลหะประเภทอื่นๆ ก่อนที่จะผลิตเราก็จะนำตัวสังกะสีนี้ไปหลอม และเทลงใน แม่พิมพ์ต่างๆ (Mold) เพื่อขึ้นรูปอีกทีหนึ่ง ก่อนมาเข้าเครื่องติดตั้งลงใสซิป ส่วนเรื่องผิวของโลหะต่างๆ ทั้งสีทั้งความเงา เกิดจากน้ำยาและการขัดในรูปแบบที่ต่างกันค่ะ
จะเห็นได้ว่าก่อนที่จะมาเป็นซิป ที่เรานำไปใช้อีกทีในส่วนประกอบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น เสื้อผ้า กระเป๋าหรือ อุปกรณ์อื่นๆ ก็ยังมีส่วนที่เล็กกว่านั้นอีก นั่นก็คือวัสดุที่ใช้ผลิตซิปนั่นเอง โทริคิดว่ามันเป็นเรื่องที่มหัศจรรย์มากๆเลยนะคะ ที่มนุษย์เราสามารถคิดค้น และผลิตสิ่งต่างๆขึ้นมาเองได้ โดยกว่าจะมาเป็นของใช้ที่เราใช้ในชีวิตประจำวัน ทุกๆอย่างล้วนผ่านกระบวนการผลิตอย่างซับซ้อนมากมายมาก่อน พอรู้ขั้นตอนอย่างนี้แล้ว เสื้อผ้าหรือของใช้ที่เราใช้อยู่ก็ดูน่าทึ่งไปเสียหมดเลยล่ะค่ะ คิดเหมือนกันไหมคะ? โทริขอทิ้งท้ายด้วย วีดีโอคลิปจาก Youtube รายการกบนอกกะลา เรื่อง โพลีเอสเตอร์ เส้นใยที่โยงใยไม่รู้จบ มาให้ได้ชมกันนะคะ
หากท่านใดมีความสนใจในซิปหรือผลิตภัณฑ์ต่างๆ ทางโทริยินดีให้คำปรึกษาตลอด เพียงติดต่อมาหาเราได้ที่นี่ ติดต่อเรา และท่านสามารถติดตามการอัพเดทข่าวสาร และสิ่งที่น่าสนใจได้ใน facebook ของเรา ตามลิ้งค์นี้ได้เลยค่ะ Torithailand facebook #วัตถุดิบทำซิป #ก่อนมาเป็นซิป #ซิป #โทริ #โทริไทยแลนด์ #torithailand
